PREP

PREP, (Emeritus) Prof. J. P. Das tarafından geliştirilmiş ve PASS teorisinin eşzamanlı ve ardıl işlem özellikleri üzerine kurulmuş bir okumayı geliştirme programıdır. Çünkü okuma için özellikle bu iki işlem etkindir.  Okumayı ilk öğrenme döneminde ardıl işlem etkinken okuduğunu anlamanın daha çok eşzamanlı işlem ile bağlantılı olduğu belirtilmektedir. Tüm bu süreç boyunca, planlama ve dikkat doğrudan ele alınmasa da her etkinliği gerçekleştirmek için sürece mutlaka dahil olmaktadırlar. Sonuç olarak okuma güçlüğünün eşzamanlı ve ardıl işlemlerdeki sıkıntılardan doğduğu savunulmaktadır. Bu nedenle de PREP bu iki işlem üzerine kurulmuştur.

PREP, okuma eğitimi almış ancak kendisinden ve yaşından beklenen düzeyde okuma yapamayan çocuklar için uygundur. Bu nedenle 2. Sınıf ve sonrasında uygulanmaya başlanmaya uygun bir program olarak geliştirilmiştir. Yapılan boylamsal araştırmalar sonrasında PREP' in uygulama aralığının yaş ve sınıf düzeyi ne olursa olsun okuma problemi yaşayan her çocuğa uygulanabilirliği kanıtlanmıştır. (Bkz. Referanslar Bölümü Bilimsel Makale)

PREP, 4 adet Ardıl İşlem ve 4 adet Eşzamanlı İşlem etkinliğinden oluşmaktadır. Her etkinliğin hem Global hem de Köprü çalışmaları mevcuttur. Global çalışmalar okuma veya okuma becerisi gerektirmemektedir. Diğer yandan Köprü çalışmaları, bu stratejilerin okumayla ilişkilendirildiği çalışmalardır. Global ve Köprü çalışmaları da kendi içinde üç ayrı zorluk derecesine ayrılmıştır. Bu yapı sayesinde öğrenci, hem o alanda strateji üreterek ilerlemeyi öğrenmekte hem de her etkinlikte kendisine ait zorluk derecesinden başlayarak ilerleyebilmektedir. Öğrencinin, bu etkinlikleri yapabilmek için ürettiği stratejileri kullanarak o zorluğu aşması hedeflenmektedir. Bu nedenle PREP uygulamalarında eğitimcinin desteği minimum düzeyde tutulmaktadır. Amaç, öğrencinin kendi için en uygun stratejiyi keşfederek özümsemesi ve karşılaştığı diğer problemlerde kullanabilir hale gelmesidir.

PREP’in yapılandırılmış yapısı, uygulayıcının tam olarak ne yapacağını net olarak belirtmektedir. Standardı tuturmak ve öğrencilerin yönergeyi anladığından tam olarak emin olmak için olabildiğince açıklıkla hazırlanmıştır.

PREP NEDİR?

TÜRKÇE PREP NEDİR?

Türkçe PREP, Türkiye standardizasyonu ve norm çalışması Akademi Disleksi tarafından yapılmış olan PREP’tir. PREP’in maddeleri Türkçe alfabe ve kelime gruplarına göre yeniden düzenlenmiştir. Bunlara ek olarak orijinal PREP’te yer alan ancak Türkiye’de yetişen çocukların aşina olmadığı birtakım görseller, kültüre duyarlı olarak değiştirilmiştir. Adaptasyon çalışması, Hande Akıman (psikolog), Gökhan Karatepe (özel eğitim uzmanı), Mine Gür (özel eğitim uzmanı), Anıl Beybağa (özel eğitim uzmanı) ve Dilara Zeynep Güneş (psikolog) tarafından yürütülmüştür.

 

NEDEN PREP?

Oldukça yapılandırılmış ve uygulayıcının ne yapacağının açık olduğu bir programdır.

Uygulayıcının yaratıcılığı için de yer bırakmaktadır.

Ortalama 16 seans ve sonrasında sonuç alınmaya başlanması beklenmektedir.

Hem bireysel hem de grup (en fazla 4 kişi) uygulanabilmektedir.

Okuma güçlüğü çeken tüm ilkokul öğrencilerinde kullanılabilmektedir.

 

PASS TEOREMİ

PASS Zihin Kuramı, Luria öncülüğünde başlayan beyin haritalama çalışmaları ile ortaya çıkan, fiziksel beyin yapıları ile bunların işlevlerine dair araştırmaları temel almaktadır. Bu merkezler ile işlevlerinin Prof. J.P. Das ve arkadaşları tarafından öğrenme, öz denetim, biliş ve üst biliş bakımından yordanmasıyla ortaya çıkmıştır. Buna göre zekâ durağan bir yapıda olmadığından bilginin nasıl işlendiğini kavramak daha nitelikli bir bilgiye ulaşmayı sağlar.

Kuram adını zihnin işleyicini açıkladığı dört ana unsurdan almaktadır. P-Planning (Planlama), A-Attention&Arousal (Dikkat ve Uyarım), S-Simultaneous Processing (Eş Zamanlı İşlemleme), S-Successive Processing (Ardıl İşlemleme).

Luria (1973) insan beyninin zihinsel etkinlikleri oluşturmak ve sürdürmek için üç alan tanımlar. Kontrol işlevi olan birinci alan, işlemleme ve depolamadan sorumlu olan ikinci alan ve programlama, düzenleme görevi olan üçüncü alan. Luria, herhangi bir zihinsel aktiviteyi gerçekleştirmek için her üç birimin de etkin rol oynadığını söyler. Bu bilgi ile yola çıkan Das ve ark. (1975), beynin bu üç alanında dört farklı işlev tanımlar. Buna göre planlama bir frontal lob işlevidir ve uygun hareket planlarının oluşturulması, düzenlenmesi, amaca yönelik hareketlerin organize edilmesi, öz denetim ve diğer bilişsel unsurların denetlenmesi gibi görevleri üstlenmektedir. Oksipital lobda konumlanan, Dikkat ve Uyarım alanı ise tepkilerin yönlendirilmesi, odaklanma, odağın zihinsel olarak da sürdürülebilmesi ve uyaranların ilgi durumuna bağlı olarak dahil edilmesi ya da dışarıda bırakılmasından sorumludur. Bilgi işlemlemeye geçtiğimizde ise, parietal loblarda yer alan Eş Zamanlı İşlemlemenin, farklı uyaran türlerini bir araya getirerek işleme sokma, depolama, ilişkilendirme, mantık, dilin gramer yapısı ve anlam ilişkileri, boyutlandırma, zihinsel haritaları oluşturma gibi alanlardan sorumlu olduğunu görebiliriz. Son olarak Ardıl İşlemleme ise bir temporal lob fonsiyonu olup, sistemli bir yapıya sahip her türlü bilgiyi düzlemsel olarak işlemektedir. Bu birimdeki her veri, belirli bir sırada, hiyerarşik sayılabilecek bir düzenle sisteme alınır, işlenir ve sistemden çıkarılır. Örneğin işitilen kelimelerdeki harflerin konum/sıralarını doğru şekilde sisteme aldığımızda bir soru ya da yönergeyi anlayabilir ve cevaplamak için dil unsurlarını (kelime, cümle vb.) oluşturabiliriz.

PASS teorisine dayalı araçlara baktığımızda Das ve Naglieri tarafından geliştirilmiş ve Türkçe’ye Yrd. Doç. Tamer Ergin tarafından uyarlanan Bilşsel Değerlendirme Sistemi CAS ve Türkçe’ye Akademi Disleksi tarafından uyarlanan Bilişsel Müdahale Programları PREP, MATH ve COGENTi görmekteyiz.

https://www.turkceprep.com/sayfa/prep-nedir/